De oudste vermelding van het goed Bosinc is van 1427 in een document uit het archief van het Huis Almelo. Het lag ongeveer links van het staalbedrijf ten Brinke vooraan de Kemperweg in Elsen.
Linksonder Rietman wordt later Hutteman genoemd aan Plasdijk 1. In de 15e eeuw was een familie ten Tij de eigenaar van de boerderij, later een familie van Laer uit Haaksbergen. Vanaf de eerste helft der 17e eeuw behoorde het toe aan meerdere generaties van de familie van Rensen, die richters in Oldenzaal waren. In 1789 kocht pachter Harmen Boesink het erf voor f 2600.
Uit de trouwboeken blijkt dat vele 2e huwelijken voorkwamen door overlijden van een der partners. Vele Boesinks werden dan ook niet oud. De laatste bewoners waren t.g.v. een toendertijd heersende epidemie overleden: in december 1839 en januari 1840 overlijden 3 ongehuwde broers en een zuster Boesink. Zij waren dan ook de laatste bewoners van het erf en met hun overlijden stierf ook de Markelose naam Boesink uit. De boerderij is kort daarop afgebroken en de bij het erve behorende gronden zijn toen versnipperd en aangekocht door eigenaren van omliggende boerderijen. Een belangrijk deel kwam toen in het bezit van de familie Rotman op Kempers.
Ter gelegenheid van dit heuglijke feit hebben zij een boek uitgebracht dat vanaf 23 april bij Boekhandel Prins te koop is en bij het Infocentrum in Markelo voor € 17,50. Ook kan het boek via hun e-mailadres besteld worden: info@eungsschoppe.nl
Het is een bijzonder mooi boek geworden met veel informatie over het bewaarde erfgoed van Markelo, zoals merklappen, knipmutsen, klederdracht, maar ook over het immateriële erfgoed zoals dook roll’n en het goastok maken. Over het museum is nog nooit eerder een boek verschenen. Daarom is het bijzonder dat de cultuur van Markelo hierin is vastgelegd. Erfgoed zorgt voor ontmoeting van heden met het verleden, met en voor dorpsgenoten.
Stichting Heemkunde Markelo heeft medewerking verleend aan dit boek en kan het van harte bij u aanbevelen.
In de rubriek Markelose Families is de familie Odink / Ooink / Oo(i)nk op den Dijk toegevoegd.
Alle personen met een der bovenstaande namen hebben hun familienaam te danken aan en hun roots liggen op het aloude erve Oonk-Odink gelegen in de buurtschap Elsen bij Markelo.
Jan Oink (generatie VII.6) vestigt zich eind 18e eeuw op de boerderij genaamd “Op den Dijk” bij Rijssen en zijn nazaten noemen zich dan ook Oonk op den Dijk en Ooink op den Dijk.
Een andere familie komt via Diepenheim midden 19e eeuw terecht in Eibergen en zij noemen zich Ooink.
De boerderij, voor het eerst vermeld in 1381, was eeuwenlang een eigendom van het klooster Sibculo en Albergen. In 1797 koopt pachter Willem Odink het erve van de provincie Overijssel die eerder eigenaar was geworden. Thans is het een woonboerderij.
De namen Odink en Ooink komen overigens in den lande meer voor.
De volgende aantallen kwamen in Nederland voor in 1947 en in 2007:
In Markelo zijn van oudsher 3 verschillende boerderijen met de naam Schreurs. Onderstaande personen stammen van een dezer erven af. De familienaam Schreurs (Latijn: sartor of sartoris) is ontleend aan schreur of schroer, een oude benaming voor snijder of kleermaker.
Tak A
In het dorp was een erve Schreurs welke voor het eerst in 1601 genoemd wordt; het was gelegen op de huidige parkeerplaats achter Dirk van den Broek en tegenover erve de Wever (thans fietsenzaak). Het was altijd eigendom van de bewoners. Midden 17e eeuw woonde er een Barthold Schreurs; de boerderij werd vanaf toen meestal Bartels genoemd. Rond 1740 huwde er een Ebbekink bij in; de stamvader van alle huidige Ebbekink’s in Markelo. Rond 1840 heeft de nieuwe eigenaar Cornelis Nagel het geheel vervangen door er een weeffabriekje te bouwen. Vooralsnog lijken er na 1800 van deze boerderij geen nazaten met de naam Schreurs meer te zijn
Tak B
Dit erf lijkt gesticht te zijn in de 16e eeuw en stond toen nabij het huidige erve Leeftink aan de Brinkweg; de eerst bekende eigenaar was richter Rensen uit Oldenzaal die ook de eigenaar van Leeftink was. Rond 1740 is de boerderij verplaatst naar Petersweg 3 waar het thans als woonboerderij functioneert.
Het werd vanaf midden 18e eeuw ook wel Spekenbrink genoemd omdat er toen een Hendrik Spekenbrink bij inhuwde. De laatste Schreurs overleed er in 1883 nadat er in 1852 een Huisken bij in was getrouwd. Nazaten Schreurs kwamen later o.a. in Velp en Amsterdam terecht. In 1887 is het pand geheel herbouwd.
Tak C
In 1553 wordt er voor het eerst melding gemaakt van Schreurs in Elsen: een Gerrit Schroeder kreeg toestemming op een markevergadering (of holting) “om zijn woning erfelijk te behouden”. Mogelijk waren de eerste bewoners kleermaker, maar de Elsener Schreurs’en zijn vooral bekend geworden vanwege het feit dat vele families generaties lang, naast landbouwer, tevens timmerman en wagenmaker waren. In 1913 is de boerderij door brand geheel verwoest en herbouwd. In de 18e eeuw werd de naam Schreurs enkele keren via de vrouwelijke lijn doorgegeven. Een in 1756 introuwende Jan Geelink is de eigenlijke stamvader in mannelijke lijn. Nazaten Schreurs wonen er thans nog steeds ! Heden is het een melkveebedrijf gelegen aan Scholendijk 15. Het aantal nakomelingen Schreurs van deze boerderij is enorm en de meesten bleven Markelo en omgeving trouw.
In Nederland komt de naam veel voor: in 1947 hadden 3550 personen deze naam en in 2007 was dit aangegroeid tot 5101 personen.
Waar de oude, van Holten en Rijssen komende, heerwegen zich bundelden, om zo’n 200 mt verder weer uit elkaar te gaan in de richtingen Goor en Markelo, ligt in de buurtschap Elsen al sinds mensenheugenis een oude herberg de Kemper geheten. De oudste vermelding is van 1766. Naast een herberg dreef men indertijd ook een zaak in kruidenierswaren. In die dagen, toen welhaast iedere boerin voor het ontbijt nog een stapel pannekoeken bakte, had men er een behoorlijke omzet in pannekoekenmeel. Men haalde dit met een boerenwagen uit Deventer waarop aan de achterzijde het jaartal 1870 prijkte.
Blijkens een kadastrale kaart uit ca 1825 ligt Kempers dan overlangs aan de weg met de voorgevel naar het zuiden gekeerd. De steen bij de niendeur draagt het jaartal 1839 met de initialen E.K. (Egbert Kempers) en A.S. (Aaltjen Schreurs). In genoemd jaar zal de behuizing zodanig zijn verbouwd dat het woongedeelte werd verplaatst naar de noordzijde.
Blijkens een inscriptie in de haardstenen van het dwarshuis is dit gedeelte er aan gebouwd in 1848. In het laatste kwart van de 19e eeuw werd het erve bewoond door de weduwe J. Kempers-Scholten. In 1883 huwde haar enige dochter Aaltjen met opvolgend herbergier Hendrik Jan Rotman.
(In 1860 vestigde zich op de Weldammer boerderij Vaarhorst aan de Haaksbergerweg in Kerspel Goor een Hendrik Kempers komende van Borculo. Nazaten Kempers woonden er tot 1997. Van deze familie vestigde zich een Kempers in 1938 op erve de Krimp aan de Rietdijk. Echter de roots van deze familie ligt midden 18e eeuw op een erve Kempers in Neede).
De naam Kempers komt verspreid over Nederland veel voor; in 1947 1010 keer en in 2007 was dit aangegroeid tot 1546 personen.
Onderstaande personen zijn vernoemd naar het erve Kempers (thans herberg de Kemper). Er blijken echter twee verschillende families van deze boerderij af te stammen:
Tak A
Jan Voskes van de Holtense Borkeld vestigde zich hier in 1766 en zijn nakomelingen noemden zich Kempers. Mogelijk was hij ook de stichter van het huis. Rond 1790 worden er schulden gemaakt en wel zo veel dat geldschieter Zaagman uit Deventer het huis van de bewoners koopt. Nazaten Kempers bleven de regio Markelo trouw.
Tak B
In 1796 kwam Jan Hendrik ten Berfde als nieuwe eigenaar op deze boerderij en ook zijn nazaten noemden zich Kempers. Enkelen van hen trokken naar de textielindustrie in Twente.
In Markelo zijn van oudsher drie erven met de naam Wissink.
Tak A
De boerderij met die naam aan de Scholendijk in Elsen; de oudste vermelding is van 1475. Het was lang een bezit van het in de nabijheid gelegen en verdwenen huis Elsen. In 1827 kwam het in eigendom van de Berend Hendrik Klein Leetink welke directe nazaten het tot op heden nog steeds bewonen. Echter de vorige bewoners met de naam Wissink hebben toen niet meer voor nazaten Wissink gezorgd.
Erve Wissink in Elsen in 1952 en 2008
Tak B
Erve Wissink aan de Herikerweg in de buurtschap Herike. Het wordt voor het eerst genoemd in 1379 en achtereenvolgende eigenaren waren de families ten Thije, Brantlicht, van Reede, van Coeverden op Stoevelaar en vanaf 1751 van der Wijck op Stoevelaar. Rond 1830 kwam pachter Jan Wissink in het bezit van de boerderij.
De oudst bekende bewoners was het echtpaar Esken Senkeldam en Hilleken Warmelo die in 1714 als nieuwe pachters op het erve kwamen. Hun nazaten noemden zich Wissink.
Vele generaties Wissink van deze tak woonden later in Diepenheim.
Erve Wissink in Herike in 1935 en 2006
Tak C
De derde boerderij met de naam Wissink staat in de buurt Dijkerhoek bij Markelo. De eerste vermelding is van 1394 en de oudst bekende eigenaren waren de families van Laer, ter Vrucht en Borgerinck uit Deventer en Egberts uit Haarlem. In 1804 koopt pachter Hendrik Wissink de boerderij voor f 4900 van de eigenaren. In 1968 is de oorspronkelijke boerderij afgebroken en ca 150 mt naar achteren verplaatst. Eerder al, in 1852, was er een tweede erve Wissink aan de overkant van de weg gebouwd voor een uittredende zoon.
Van deze erven Wissink zijn enorm veel nazaten met deze boerderijnaam bekend; thans nog veel in Markelo, Diepenheim, Laren/Lochem, Holten en Rotterdam.
Echter er emigreerden ook 3 families naar de USA: familie Wissink-Landeweerd in 1847 vanuit Holten naar Wisconsin, familie Wissink-Driezes in 1856 naar Michigan en familie Wissink-Vreeman in 1893 vanuit Laren naar Iowa. Onderstaande nakomelingenlijst is echter bij lange na niet compleet.
Het oorspronkelijke (in 1968 afgebroken) oude Wissink in 1935 en 1947
Het in 1852 gebouwde Nieuw Wissink
In de Grotestraat stond tot 1965 Hotel de Zwaan; hier woonden toen 2 generaties Wissink. De bekendste is Gerrit Wissink die hotelier/cafehouder en schilder was en trouwde met een Italiaanse. Deze Wissink lijkt vooralsnog geen Markelose voorouders te hebben; zijn oudst bekende voorvader was een Albert Wissink die midden 18e eeuw in Deventer woonde.
De naam Wissink kwam in 1947 1751 keer voor in Nederland; in 2007 was dat aangegroeid tot 2290 personen. Voor meer info over bovengenoemde 3 erven zie elders op deze website:
De eindstand van de “Spaar voor je club” PLUS actie is bekend. Stichting Heemkunde Markelo heeft een bedrag van € 335 beschikbaar gesteld gekregen voor de aanschaf van een nieuwe computer. We willen namens het bestuur van de Stichting Heemkunde Markelo de PLUS Blankhorst Markelo bedanken voor deze sponsoractie. Uiteraard willen we ook iedereen bedanken die op ons heeft gestemd.
De naam (ten) Wolthuis komt vrij veel voor in Twente. Er zijn 2 oude erven Wolthuis bekend. Namelijk te Ypelo (gemeente Wierden) en te Zenderen bij Borne. (overigens komt er van ouds ook een familie Wolthuis voor in het noorden van het land).
Oudst gevonden voorvader van onderstaande Markelose familie is een Hendrik die in Kerspel Goor zou wonen. Daar is hij niet te vinden, mogelijk zal hij van elders zijn gekomen en liggen zijn verre roots op een van beide bovengenoemde erven.
Zoon Jacob huwde in 1764 te Goor met de Markelose Jenneken Krijgsman en stichtte het erve Fonsen (of Velthuis) aan Oude Rijssenseweg 1. De eerste paar generaties noemden zich ook Volthuis.
Erve Fondsen aan de oude Rijssenseweg; stamhuis van de Markelose familie Wolthuis
In 1947 kwam de naam Wolthuis in Nederland 1101 keer voor en in 2007 waren dit 1355 personen.
Voor meer informatie van de boerderij zie boerderij Herike nr 3.3.350.
De personen met de naam Zwiers hebben hun roots liggen en hun familienaam te danken aan het erve de Sweer in de Dijkerhoek. De naam wordt in de 2e helft der 18e eeuw wel een paar keer via de vrouwelijke lijn doorgegeven. Vanaf 1797 wonen er tot op heden vele generaties Zwiers op erve Bode.
De boerderij is in 1628 gesticht door buurman Lambert Broeckinck (Breukink) op grond welke toen van de marke was. In 1883 komt er een Teunis Roeterdink op het erve wiens nazaten het thans nog steeds bewonen.
De naam Zwiers komt overigens veel voor in Nederland: in 1947 1906 keer en in 2007 waren dat 2960 personen.
Er zijn een 4-tal verschillende takken Wibbelink gevonden in Markelo e.o.
TAK A Stamvader van deze tak is Peter Wigbolt die met zijn familie eind 17e eeuw te Diepenheim woont; een zoon Henricus vertrekt naar dorp Markelo en gaat zich Wibbelink noemen. Midden 18e eeuw woonden er drie generaties op de Denger in Stokkum. Nakomelingen vestigden zich o.a. ook in Deventer.
TAK B Hendrick ten Hove uit buurtschap Zuna gaat zich eind 18e eeuw vestigen op erve Wibbelink in de Look bij Holten; zijn nazaten noemen zich dan ook Wibbelink. Zes generaties Wibbelink woonden later op erve Nijland op de Langstraat bij Markelo (“Nieland in Groonland”). Uit tak B is ook transportbedrijf Wibbelink in Goor (3 generaties) ontsproten.
TAK C Begin 17e eeuw is er al een erve Wibbelink bekend in de buurtschap Look bij Holten met zijlijntjes naar Markelo. De boerderij werd vooreerst ook Wigbolding genoemd; mogelijk stamt Peter Wigbolt van tak A af van deze boerderij, maar er is te weinig bronnenmateriaal om dat te bewijzen.
TAK D Vanaf begin 17e eeuw is er eveneens een oud erf Wibbelink in Bathmen bekend. Vele personen met die naam wonen nog steeds aldaar, maar er is vanaf begin 19e eeuw ook een zijtak in Friesland. Tak D staat hier niet vermeld; er is geen relatie met Markelo.
In 1947 waren er 142 personen in Nederland met de naam Wibbelink en in 2007 waren dat er 194.
De uitslag van de Rabo ClubSupport is bekend. Stichting Heemkunde Markelo heeft een bedrag van € 366,27 beschikbaar gesteld gekregen voor de aanschaf van een nieuwe computer. We willen namens het bestuur van de Stichting Heemkunde Markelo de Rabobank Noord en West Twente bedanken voor deze sponsoractie. Uiteraard willen we ook iedereen bedanken die op ons heeft gestemd.
De personen met de naam Brinkmans hebben hun naam te danken aan het erve Brinkmans gelegen in de Markelose Achterhoek en het lijkt begin 18e eeuw gesticht te zijn. Thans is het een woonboerderij.
Erve Brinkmans in de Achterhoek
De eerste twee gevonden generaties hebben geen bloedlijn met de daarop volgende bewoners. De stamvader van de huidige Brinkmans’en is Jan Schepers die van de Scheper uit Herike kwam en in 1765 trouwde met Willemke Leusmans, de weduwe van Hendrick Brinkman. Opvallend vaak kwam het beroep timmerman in de familie voor en vele Brinkmans’en bleven Markelo en omgeving trouw. Er is nog een andere (niet-verwante) familie Brinkmans met de oorsprong in Brabant. In 1947 kwam de naam Brinkmans 84 keer voor in Nederland en in 2007 was het aantal 115 personen.E
De personen met de naam Immink stammen af van het aloude erve Immink in de buurtschap Herike bij Markelo; de oudste vermelding is van 1475 maar het zal veel ouder zijn. Het was eeuwenlang eigendom van het kapittel Deventer; in 1819 koopt pachter Hermen Immink de boerderij voor f 2850 van de stad Deventer.
Het in 1990 afgebroken oude erve Immink
In 1934 is er vóór de boerderij een nieuwe gebouwd; de oude bleef tot 1990 als schuur en opslag in gebruik en is toen afgebroken. Er zijn overigens meerdere verschillende families Immink in Nederland. In 1947 bedroeg het aantal personen met die naam 418 en in 2007 waren dat er 739. Voor meer info over het erve Immink zie boerderij Herike nr 3.3.030.
In de rubriek Markelose Families is de familie Klein Twennaar / Twenhaar toegevoegd.
In de buurtschap Look bij Holten is van oudsher een erve Twenhaer welke in 1612 reeds genoemd wordt in de rechterlijke archieven van Holten; er woont dan een Hendrick Twenhaer. Rond 1700 wordt er in de nabijheid een tweede en derde Twenhaar gesticht welke boerderijen ook onder de volgende namen vermeld worden: Klein Twenhaar, Klein Jonge, Schoole, Volkerink timmerman. Dat hield ook in dat in de oude doop- en trouwboeken van Holten er flink gehutseld werd met namen en men soms als Twenhaar door het leven ging maar ook onder de naam van een introuwende man en later weer met de naam Twenhaar of een verbastering daarvan. Want we komen de volgende namen tegen: Twinhaar, Twenhaar die naar Deventer trokken, Twennaar, Kleintwennaar, Kleintwenhaar, Klein Twenhaar en Klein Twennaar welke laatste een vervolg kreeg in Markelo. Na 1800 verdwijnen deze namen uit Holten. De eerste Klein Twennaar in Markelo melde zich in 1773 op erve Bolink waar hij introuwde; een zoon Jan stichtte in 1790 erve Koekoek op de Borkeld waar zes generaties Klein Twennaar woonden (zie vanaf generatie V 16). De naam Twenhaar kwam in 1947 in Nederland 18 keer voor en in 2007 14 keer en Klein Twennaar in 1947 35 keer en in 2007 41 keer.
De personen met de naam Overbeek hebben hun roots liggen in Haarlo. Hermen Overbekking, de zoon van stamvader Jan, huwt in 1716 met de Stokkumse Hendrina ten Bosch. Generaties lang blijft deze familie buurtschap Stokkum trouw.
Overigens komt deze naam veel voor in Nederland: in 1947 1247 keer en in 2007 was dit uitgegroeid tot 2150 personen.
De personen met de naam Driezes en Drieses hebben hun roots liggen op het aloude erve Driezes in Markelo; vermoedelijk gesticht in de 16e eeuw. Het was eerst eigendom van de familie Bentinck op Schoonheten. Vanaf 1895 is het bewoond door een familie Fokkers en vanaf die tijd wordt het dan ook zo genoemd. Het was gelegen aan de Fokkerstraat en is in 1968 t.b.v. woningbouw in de Koekoek afgebroken. Vanaf ca 1880 woont er ook een familie Driezes in Lochem.
In 1947 kwam de naam Driezes 51 keer voor in Nederland en in 2007 95 keer en Drieses in 1947 nog ca 8 keer.
De personen met de naam Verdriet hebben hun roots liggen op het erve Verdriet in de buurtschap Elsen(erbroek) bij Markelo. Stamvader is de uit Laren afkomstige Gerrit Jan Klein Dengerink die in 1773 introuwde op Verdriet; zijn nakomelingen kregen de naam Verdriet. Dit stamhuis Verdriet ligt aan de Holtdijk waar sinds 1884 een familie ter Balkt woont.
Het oorspronkelijke erve Verdriet
In de nabijheid aan de Holtdijk is begin 19e eeuw een tweede boerderijtje Verdriet gebouwd; het kreeg de bijnaam Jonas. In 1957 werd er een nieuw woonhuis naast gebouwd en enkele jaren later werd het bouwvallige boerderijtje afgebroken.
Boerderijtje Verdriet of Jonas
In 1947 kwam de naam Verdriet 47 keer voor in Nederland en in 2007 waren er 68 personen met deze naam. Voor info over de boerderijen Verdriet zie boerderij Elsenerbroek 5.4.340 en Elsenerbroek 5.4.350.
De personen met de naam Wolberink hebben hun roots liggen op het zeer oude erve Wolberink in Stokkum; het wordt voor het eerst genoemd in 1224.
Eerst was de familie Splinter eigenaar en later kwam het in bezit van de provincie Overijssel. In 1841 werd het door Teunis Wolberink aangekocht voor f 3200.
Rond 1865 werd de boerderij verplaatst; het stond oorspronkelijk aan de overkant van de weg. Thans wordt het ook Klompenmaker genoemd, omdat er een paar generaties Wolberink woonden die naast landbouwer ook klompenmaker waren.
Een paar takken zijn zich Wolbrink gaan noemen. Er zijn overigens in den lande meerdere andere families Wolberink/Wolbrink. In Nederland kwam de naam Wolberink in 1947 131 keer voor en in 2007 166 keer en de naam Wolbrink in 1947 120 keer en in 2007 259 keer.
Van maandag 4 t/m maandag 25 oktober kun je weer stemmen op jouw favoriete club. Stichting Heemkunde Markelo doet ook weer mee. Kunnen wij op jouw stem rekenen?
Stem nu in de Rabo App (Kies Service, Stem op jouw club) of online op rabobank.nl/clubsupport.
Leden die niet online bankieren, krijgen een mail of brief met hun stemcode en kunnen via een speciale stemsite stemmen.
