Inleiding
Welkom bij deze kaartviewer met oude veld-, boerderij- en andere namen binnen de vroegere gemeente Markelo. Fijn dat u interesse hebt in dit onderdeel van de Markelose geschiedenis.
Het computer-systeem is provinciaal opgezet en ontwikkeld door HCO in Zwolle en MapGear in Deventer. Door budgettaire problemen is het systeem nog niet helemaal afgerond. Doch voldoende om het in productie te nemen (met wat kunstgrepen). De inhoudelijke gegevens zijn, voor wat Markelo betreft, alle in gebracht door de Heemkunde Markelo.
Een veldnaam is de naam van een perceel onroerend goed. Dit hoeft niet perse een stuk land te zijn, maar kan ook een boerderij, een beek, een monument of een oude nederzetting zijn, Vóór de invoering van het kadaster werden deze namen gebruikt om misverstanden te voorkomen. Door de schaalvergrotingen (o.a. ruilverkavelingen) na de Tweede Wereld Oorlog raakten die oude namen in de vergetelheid. Om deze echter als cultureel erfgoed niet verloren te laten gaan zijn deze nu, voor zover te achterhalen, digitaal vastgelegd.
In de jaren 80 van de vorige eeuw zijn in Markelo verschillende vrijwilligers “de boer op gegaan” om deze oude namen te achterhalen. Het resultaat van hun werk is mede opgenomen in deze kaartviewer. Daarnaast zijn vele gegevens verkregen uit de wel bekende door ons uitgegeven Markeboeken. Met name de gebouwen zijn in de kaartviewer voorzien van uitvoerige documentaties en foto’s.
Handleiding kaartviewer:
Via de link verschijnt de kaartviewer voor de hele voormalige gemeente Markelo.
Klik rechts op de vierde knop van boven (nummer 1). U krijgt dan de kaart van het gebied waar u zich bevindt. Met de muis kunt u vervolgens in- of uitzoomen om het gewenste gebied in beeld te krijgen.
Klik vervolgens rechtsboven op de gewenste achtergrond-kaart (nummer 2). Aanbevolen wordt de Openstreet-kaart te kiezen. Ook de Luchtfoto-kaart kan in sommige gevallen verduidelijken.
Zwart = monumenten, Grijs = boerderijen, Geel = velden, Bruin = landschappen, Rood = pré-historische nederzettingen en -vondsten, Blauw = water, Oranje = wegen en Wit = gebouwen e.d. niet zijnde boerderijen. Wilt u het aantal ballonnen op de kaart beperken en b.v. alleen de boerderijen zien, dan klikt u links op het grijze punt (nummer 3).
Wilt u nadere informatie van een bepaald veld of gebouw dan klikt u op de betreffende ballon. (zie verder hierna).
Bent u meer geïnteresseerd in de namen dan in de exacte locatie van de velden en boerderijen klik dan links op het vinkje veldnamen. (nummer 4) en u ziet in blauw alle namen verschijnen.
Door het vinkje voor Minuutplans aan te klikken, (nummer 5) wordt de kadastrale kaart van omstreeks 1825 zichtbaar. Met de transparantieknop kunt deze kaart doorzichtig maken en vergelijkingen maken tussen huidige en vroegere toestand.
Hetzelfde kunt u doen met de huidige kadastrale kaart (nummer 6). Duidelijk wordt dan hoe de huidige grote percelen vroeger bestonden uit kleinere percelen met hun eigen naam.
Ook de topografische militaire kaarten en de historisch topografische kaarten kunt op de kaartviewer leggen en zo nodig doorzichtig maken.
Zoals hiervoor al aangegeven kunt u, als u nadere informatie van een bepaald veld of gebouw wilt zien, klikken op de betreffende ballon.
Er verschijnt dan nevenstaand formulier, met o.a. de coõrdinaten en achter opmerkingen een korte aanduiding van de geschiedenis.
Door vervolgens op Bronnen te klikken verschijnt nevenstaand formulier.
Hierop ziet u in blauw het documentnummer en foto-nummer(s).
Door hierop te klikken worden ze gedownload en kunt een uitvoerige geschiedenis- beschrijving lezen en foto (s) bekijken.
Handleiding Zoeken op naam
Het onderdeel “zoeken op naam” is door HCO-Zwolle nog niet volledig uitgewerkt in het systeem. Daarom zullen we voorlopig met wat kunstgrepen, die in deze handleiding zijn aangeduid, tot resultaten moeten komen.
Door op het zoekscherm de term in te vullen waarop u wilt zoeken, verschijnen er in dit geval 4 items waarin de zoekterm (hier Renger) voorkomt.
Wij klikken hier op de Renger met als bron de Marke van Stockum, want dat is een boerderij. De andere 3 zijn veldnamen.
Er verschijnt dan een korte omschrijving met een plattegrond waarop de locatie van het gezochte met een druppel is weergegeven.
Door op de knop “view fullscreen” (nummer 7) te klikken verschijnt onderstaande kaart die een groter gebied toont met weer een druppel bij het gezochte.
En hier lopen we aan tegen de omissie in het programma. Op de plaats van de druppel had een ballon moeten staan waarachter de documentatie en foto’s zijn te vinden.
Deze omissie kunnen we omzeilen door met escape terug te gaan naar het vorige scherm.
Daar te klikken op “Link naar kaart” en vervolgens de functietoetsen Contr/F5 gelijktijdig in te drukken (eventueel meerdere keren).
Door op een ballon te klikken kunt u verder aan de hand van de hiervoor beschreven handleiding onder de kaartviewer de documentatie, foto’s e.d. bekijken.